Paragraaf 3 Onderhoud kapitaalgoederen

Groen en Bomen

Beleidskader
De asset “Groen en bomen” gaat over het onderhoud van het openbaar groen in de kernen en het buitengebied. De gemeente Neder-Betuwe heeft circa 131 hectare aan openbaar groen en 14.485 stuks bomen in beheer. Van al het openbaar groen ligt ruim 56% in het buitengebied. Het groen bestaat hoofdzakelijk uit extensief gras (85%) met bomen. Binnen de bebouwde kom worden de groenvlakken gevormd door gazons en bermen (72%). Ook heesters (12%), bosplantsoen (7%) en struikrozen (2%) zien we met regelmaat terug in het straatbeeld.
In de gemeente Neder-Betuwe komen 170 verschillende boomsoorten voor. De meest voorkomende boomsoorten zijn de eik, es, linde, populier, wilg en peer. Het overgrote deel van de bomen (84%) behoort tot het boomtype 'niet vrij uitgroeiende boom'. Dit zijn bomen die tot een bepaalde hoogte zijn opgekroond. Van de circa 3100 essenbomen is 75% in meer of mindere mate aangetast door de essentaksterfte. Het openbaar groen in de gemeente Neder-Betuwe vertegenwoordigt een totale waarde van circa € 21.000.000. Het uitgangspunt bij deze berekening is de vervangingswaarde: wat kost het als al het openbaar groen nu zou moeten worden vervangen.

Huidige stand van zaken

• Uw raad heeft bepaald dat voor groenonderhoud kwaliteitsniveau basis (B) het uitgangspunt is. De centrumgebieden worden op een hoog niveau (A) onderhouden. Voor de buitengebieden geldt een laag onderhoudsniveau (C).
• Het groene karakter van de gemeente Neder-Betuwe wordt breed gewaardeerd door de inwoners. Het algemene beeld over het openbaar groen binnen de gemeente is redelijk positief, maar men is kritisch op de achterstanden in het onderhoud.
• Het onderhoud in de openbare ruimte wordt uitgevoerd door de Avri, waaronder het  technisch onderhoud van groen en bomen plus het verzorgend onderhoud.
• Avri beoordeelt het eigen onderhoudswerk en kijkt daarbij naar het percentage afkeur. Sinds 2023 wordt het onderhoudswerk ook door een onafhankelijke partij beoordeeld. De resultaten van deze groeninspecties worden gedeeld en besproken met de Avri.
• Voor een flink aantal onderdelen wordt onder het afgesproken onderhoudsniveau gescoord. Aandachtspunten zijn onkruid in beplanting, onkruid in heesters, maaien van gazons, onkruid in boomspiegels en onkruid op elementverhardingen.
• In 2023 zijn we begonnen met de renovatie van kwalitatief slechte plantvakken. Dit is gedaan na aanleiding van een inventarisatie van de plantvakken in de gemeente. Hieruit bleek dat de gewenste kwaliteit niet meer gehaald kon worden vanwege de oude beplanting. De plantvakken met oude beplanting staan bovendien snel vol met onkruid en zijn erg intensief qua onderhoud. Komende jaren worden deze plantenvakken opnieuw ingeplant. 

Samenvatting financiële gegevens

Speerpunten 2025

1. Kwaliteit van het groenonderhoud: Indien de raad positief besluit, kan worden gestart met het terughalen van de beeldbepalende taken bij de Avri. Inzet is om de contracten met derden op 1 januari 2025 weer in eigen beheer uit te voeren. De overgang van het personeel en bijbehorende taken naar Neder-Betuwe zal uiterlijk 1 januari 2026 zijn. De bestaande Dienstverleningsovereenkomst (DVO) met Avri wordt gewijzigd. In overleg met Avri worden taken gefaseerd teruggehaald.
2. De vervangingsopgave groen: Inboet en vervanging zijn noodzakelijk om de kwaliteit van het openbaar groen op lange termijn op peil te houden. Omdat steeds meer beplanting de reguliere levensduur overschrijdt zal de kwaliteit verder afnemen. Door te vervangen kan de nieuwe situatie beter worden afgestemd op de omgeving.
3. Vervangen van (zieke) bomen en realiseren van nieuwe boomstructuren: Essentaksterfte en in mindere mate de eikenprocessierups zorgen voor aantasting van bomen. Daarnaast worden er vanuit de klimaatadaptatie opgave en het landschapsontwikkelingsplan gezocht naar locaties voor het aanplanten van extra bomen.