Onze verbonden partijen

1. Veiligheidsregio Gelderland-Zuid (VRGZ)

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur : Burgemeester
Vestigingsplaats:    Nijmegen

Financieel belang:

De kosten van de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid worden gedragen door bijdragen van het Rijk, de provincie, zorgverzekeraars en gemeenten. De verdeling van de kosten, die voor rekening komen van de deelnemende gemeenten, zijn voor 50% gebaseerd op historische kosten en voor 50% op de rijksbijdrage per gemeente via het gemeentefonds.
De totale bijdrage van de deelnemende gemeenten, die in de begroting 2025 van de VRGZ is opgenomen, bedraagt € 51.693.587 waarvan de gemeentelijke bijdrage van Neder-Betuwe
€ 2.098.000 bedraagt.

Risico's en weerstandscapaciteit

Om de risico’s te beheersen, zijn normen ontwikkeld voor het benodigde weerstandsvermogen.

Voor het programma Crisis en Rampenbestrijding (C&R) gaat dit om 5% van de baten. En norm van totaal € 3.371.000. De stand van de algemene reserve C&R voor 2025 bedraagt naar verwachting € 2.984.000. Het saldo van de algemene reserve is lager dan de norm van 5%. Daarom zullen behaalde positieve resultaten worden toegevoegd aan de algemene reserve tot de bestuurlijke norm.

Voor het programma Regionale Ambulance voorziening (RAV) gaat dit om 10% van de baten. Een norm van totaal € 3.630.000. De stand van de algemene reserve C&R voor 2025 bedraagt naar verwachting € 2.944.000. Daarmee voldoet de reserve niet aan de bestuurlijke norm van 10%. De verwachte beschikbare weerstandscapaciteit (reserve aanvaardbare kosten RAV) is toereikend om de geïnventariseerde en gecalculeerde risico’s te dekken.

Het totaal aan gekwantificeerde risico’s in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing voor C&R en RAV bedraagt een bedrag van totaal € 5.044.000. Hiermee komt de weerstandsratio (uitgaande van het normbedrag) op 1,56 en is voldoende. Zodoende zijn in totaliteit alle risico’s afgedekt (€ 5.928.000 - € 5.044.000).
Dit betekent dat er in de begroting van de gemeente Neder-Betuwe geen rekening wordt gehouden  met een extra risicoreservering.

2. Gemeentelijke Gezondheidsdienst (GGD) Gelderland-Zuid

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   Een collegelid
Vestigingsplaats:   Nijmegen

Financieel belang:

De bijdragen van de aangesloten gemeenten aan de GGD zijn verdeeld in uniforme taken op basis van inwoneraantal, uniforme taken op basis van facturen en facultatieve taken. Het totaal van alle gemeentelijke bijdragen voor uniforme taken op basis van inwoneraantal en van facturen en facultatieve taken bedraagt voor 2025 conform de begroting 2025 van de GGD € 41.134.178. Voor Neder-Betuwe komt de gemeentelijke bijdrage uit op € 1.712.333. Hiervan is € 1.579.399 voor uniforme taken op basis van inwoneraantal en op basis van facturen en € 132.934 voor facultatieve taken. De gemeentelijke bijdrage stijgt daarmee in 2025 met 9,7% ten opzichte van een jaar eerder.

Risico's en weerstandscapaciteit

Op basis van de notitie 'Risicomanagement, voorzieningen en weerstandsvermogen' van de GGD is de streefwaarde van het weerstandsvermogen bij de begroting GGD 2025 bepaald op € 1.483.000.

Verwacht saldo van de algemene reserve bedraagt ultimo 2025 € 1.481.000. Het totaal aan gekwantificeerde risico’s van de GGD beloopt een bedrag van afgerond € 3.214.000.

Hiermee komt de weerstandsratio op 0,46 en is onvoldoende. Er is in totaliteit sprake van niet afgedekte risico’s van € 1.733.000 (€ 3.214.000 – € 1.481.000). Dit betekent dat er in de begroting van de gemeente Neder-Betuwe rekening gehouden moet worden met een extra risicoreservering van € 76.000 (op basis van totaal aantal inwoners GGD en het aantal inwoners Neder-Betuwe). Zie hiervoor paragraaf 2 Weerstandsvermogen en risicomanagement bij verbonden partijen in deze begroting.

3. Gemeenschappelijke regeling Regio Rivierenland

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur: Burgemeester
Vestigingsplaats:   Tiel

Financieel belang:
De bijdragen van de aangesloten gemeenten zijn gebaseerd op het inwoneraantal. Voor 2025 geldt een bijdrage per inwoner van € 11,54. De gemeenten dragen in totaal in 2025
€ 2.951.000 bij aan Regio Rivierenland. Dat is een stijging van 7,4% ten opzichte van de begroting 2024. Dit betekent dat de gemeentelijke bijdrage van de gemeente Neder-Betuwe vanaf 2025 neerkomt op een bijdrage van € 296.779.

Daarnaast draagt de gemeente bij aan taken die Regio Rivierenland via dienstverleningsovereenkomsten uitvoert voor Neder-Betuwe (contractgestuurde dienstverlening). In 2025 werken we met Regio Rivierenland verder aan meer inzicht in en grip op deze dienstverleningsovereenkomsten.

Risico's en weerstandscapaciteit
Regio Rivierenland is een gemeenschappelijke regeling (GR) die taken uitvoert in opdracht van acht gemeenten. Het weerstandsvermogen van de regio wordt enerzijds gevormd door dat van de afzonderlijke gemeenten. Maar de GR is op grond van wettelijke voorschriften ook zelf verplicht voorzieningen te vormen voor kwantificeerbare risico’s, verplichtingen en verliezen. Daarnaast is het wenselijk om voor bepaalde activiteiten een reserve te hebben om te voorkomen dat bedrijfsresultaten en onvoorziene omstandigheden grote afwijkingen veroorzaken in de jaarlijks geraamde gemeentelijke bijdragen en tarieven.

Regio Rivierenland concludeert dat de eigen weerstandscapaciteit voldoende is om de risico’s die ze loopt op te vangen. De gemeente hoeft hiervoor geen aanvullende maatregelen te treffen.

In het verleden is een integrale inventarisatie van de financiële risico's uitgevoerd bij het Regiokantoor van Regio Rivierenland. Daarbij is een koppeling gelegd met de saldi van reserves om de risico's te kunnen dekken. De in de balans opgenomen algemene reserve van € 474.000 wordt voldoende geacht voor het afdekken van de financiële risico's.

In de zienswijze op de Begroting 2025 van Regio Rivierenland heeft Neder-Betuwe (opnieuw) geconstateerd dat het een geruststellende conclusie is dat er in algemene zin geen (grote) risico's zijn die om directe aanpassing in de bedrijfsvoering vragen en dat de in de balans opgenomen reserves voldoende wordt geacht voor het afdekken van de financiële risico's. Maar de risico’s en maatregelen worden niet gekwantificeerd, alleen beschreven in algemene termen. En de laatste uitgebreide risicoanalyse dateert van enkele jaren geleden. Daardoor is voor onze gemeente niet goed na te gaan of de conclusie van de regio klopt: voor welk bedrag loopt de regio naar verwachting in 2025 risico’s en welke omvang van het weerstandsvermogen past daarbij? Daarom heeft de raad in zijn zienswijze opnieuw aangedrongen op verheldering van de risico’s en actualisering van de risicoanalyse.

4. AVRI

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   De heer van Someren
Vestigingsplaats:   Geldermalsen

Bijdrage van de gemeente Neder-Betuwe aan Avri in 2025
De bijdragen van de aangesloten gemeenten aan Avri zijn gebaseerd op het inwoneraantal en de afvalstromen. Voor 2025 wordt de bijdrage van de gemeente Neder-Betuwe begroot op € 3.281.141. Dit bedrag is gebaseerd op 25.708 inwoners en bijna 9.000 huisaansluitingen die per 1 januari 2024 onder de afvalstoffenheffing vallen. Dit betekent een stijging van € 331.785 ten opzichte van de begroting van 2024 ​ .

Daarnaast betaalt de gemeente voor contractgestuurde dienstverlening die Avri uitvoert voor Neder-Betuwe. Voor 2025 wordt verder gewerkt aan meer inzicht in en grip op deze dienstverleningsovereenkomsten, om de kosten beheersbaar te houden en de kwaliteit van de dienstverlening te waarborgen.

Risico’s en Weerstandscapaciteit bij Avri voor 2025:
Op basis van de begroting van 2025 is het weerstandsvermogen van Avri voor het Basispakket verbeterd naar een ratio van 1,15, wat betekent dat de financiële buffer "voldoende" is om risico's op te vangen. De gekwantificeerde risico’s voor het Basispakket zijn vastgesteld op € 6.410.000, en de beschikbare weerstandscapaciteit bedraagt € 7.376.000. Dit betekent dat Avri in staat is om de meeste financiële risico’s die zich kunnen voordoen, adequaat te dekken.

Voor het Pluspakket is de situatie nog steeds uitstekend met geen gekwantificeerde risico’s en de weerstandscapaciteit op €16.000. Voor Bedrijfsafval blijft het weerstandsvermogen op een zeer hoog niveau met een ratio van 5,35, waarbij de gekwantificeerde risico’s op € 60.000 zijn geschat en de beschikbare weerstandscapaciteit op € 321.000 ligt. Dit biedt een solide bescherming tegen mogelijke risico's binnen deze categorie ​ .

5. Omgevingsdienst Rivierenland (ODR)

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   de heer van Wolfswinkel
Vestigingsplaats:   Tiel

Financieel belang - ODR voor de gemeente Neder-Betuwe in 2025
De jaarlijkse gemeentelijke bijdrage aan de ODR is bedoeld voor het uitvoeren van vergunningverlenings-, advies- en toezicht-/handhavingstaken op het gebied van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo). Ook wordt de bijdrage ingezet voor stelseltaken en het ketentoezicht, die in het Gelders Stelsel (provincie breed) worden uitgevoerd. De totale deelnemersbijdrage, opgenomen in de begroting ODR 2025, is € 25.372.118 . De gemeentelijke bijdrage van de gemeente Neder-Betuwe voor 2025 is vastgesteld op € 2.495.136, wat een stijging betekent van € 157.104 ten opzichte van de begroting van 2024.

Daarnaast betaalt de gemeente voor specifieke taken die de ODR uitvoert via dienstverleningsovereenkomsten (DVO's) voor Neder-Betuwe, zoals het toezicht op milieutaken. In 2025 werken we verder aan meer inzicht en grip op deze overeenkomsten, zodat kosten beter beheerst kunnen worden terwijl de kwaliteit van de dienstverlening behouden blijft.

Risico’s en weerstandcapaciteit bij ODR voor 2025:
Op basis van het risicoprofiel, de risico’s van de ODR is het weerstandsvermogen voor 2025 vastgesteld. De beschikbare weerstandscapaciteit van de ODR bedraagt voor 2025 € 727.550. Dit bestaat uit een algemene reserve van € 557.550, een reserve voor personele regelingen van € 125.000, en een bedrag voor onvoorziene kosten van € 45.000. Het benodigde weerstandsvermogen is bepaald op € 698.500. Dit betekent dat het huidige weerstandsvermogen van de ODR voldoende is (1,04) om de geïdentificeerde risico’s af te dekken ​

6. Regionaal Archief Rivierenland (RAR)

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   Wethouder Marien Klein
Vestigingsplaats:   Tiel

Financieel belang:
De algemene dekkingsmiddelen bestaan uit de bijdrage per inwoner van de aangesloten gemeenten en de bijdrage van het Waterschap Rivierenland (dienstverleningsovereenkomst). De verdeling van de algemene en specifieke kosten, die gemaakt worden voor de deelnemende gemeenten, gebeurt naar evenredigheid van het aantal inwoners. In de begroting van het RAR over 2025 is een totale gemeentelijke bijdrage opgenomen van
€ 2.938.408 waaraan Neder-Betuwe een bedrag van € 321.115 levert.

Risico's en weerstandscapaciteit
Sinds 2022 is de algemene reserve/het weerstandsvermogen voldoende toereikend om de volledige benodigde weerstandscapaciteit te dekken (ratio van 1,0). Mede hierom zijn sinds 2022 de bestemmingsreserves inzetbaar voor hun eigen bestemming. Conclusie is dat voor de jaren 2023 tot en met 2028 het weerstandsvermogen minimaal voldoende is voor het opvangen van de risico’s.
Op basis van de actuele cijfers bedraagt het normbedrag van de gewenste weerstandscapaciteit   €200.000. Voor het jaar 2025 wordt een weerstandscapaciteit nodig geacht van € 200.000 zodat sprake is van een weerstandsverhouding van 1,0. Hiermee zijn alle risico’s van het RAR afgedekt en is geen aanvullende risicoafdekking nodig vanuit de gemeenten. De verwachte weerstandscapaciteit voor 2025 betreft een bedrag van € 369.869, waarmee de risico's voldoende zijn afgedekt en geen extra reservering noodzakelijk is vanuit de gemeentelijke begroting.

7. Recreatieschap Nederrijn, Lek en Waal

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   Een collegelid
Vestigingsplaats:   Kerk-Avezaath

Financieel belang:
De provincie en gemeenten hebben in het kader van de verzelfstandiging in 1999 (bij het ontstaan van de B.V. Recreatiemaatschappij Rivierengebied met de handelsnaam Uit®waarde) hun bijdragen in de exploitatietekorten afgekocht. Uitgangspunt is dat de nieuwe organisatie zichzelf moet bedruipen. De gemeente Neder-Betuwe heeft in 2008 voor de laatste keer een afkoopsom betaald (€ 158.000) aan recreatieschap Nederrijn, Lek en Waal en levert sinds 2009 geen financiële bijdrage meer.

Risico's en weerstandscapaciteit
Geen.

8. Werkzaak Rivierenland

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   Een collegelid
Vestigingsplaats:   Tiel

Financieel belang:
Voor Werkzaak Rivierenland is in de begroting van Neder-Betuwe rekening gehouden met een bijdrage om het totale bedrijfsvoeringsresultaat te dekken. Voor 2025 betreft de totale bijdrage € 1.384.300 voor salariskosten SW en bedrijfsvoeringskosten. In 2025 wordt op basis van de septembercirculaire 2023 verwacht, dat hier een rijksvergoeding van € 1.164.700 tegenover staat. Een deel van deze rijksvergoeding wordt door gemeente Neder-Betuwe gebruikt als dekking van salariskosten voor medewerkers van Sociale Werkvoorziening (SW), die in dienst zijn bij Scalabor (het voormalige Presikhaaf).

Risico's en weerstandscapaciteit

De totale netto-risico’s, zoals berekend in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing van de begroting 2025 van Werkzaak, beslaan een bedrag van € 2.500.000 en de beschikbare weerstandsvermogen is eveneens € 2.500.000. Hiermee komt de weerstandsratio op 1 en is voldoende. Zie hiervoor paragraaf 2 Weerstandsvermogen en risicomanagement bij verbonden partijen in deze begroting.

9. Industrieschap Medel

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   Twee wethouders en twee raadsleden
Vestigingsplaats:   Tiel

Financieel belang:
De gemeenten Tiel en Neder-Betuwe nemen op gelijke basis deel. Een positief of een negatief saldo, dat het Algemeen Bestuur van Industrieschap Medel over enig jaar meldt, wordt voor gelijke delen gegund of bijgedragen. De grondexploitatie  geeft in 2024 een verwacht saldo van € 40,7 miljoen  op contante waarde.

Risico's en weerstandscapaciteit
De ontwikkeling van Medel brengt financiële risico’s met zich mee. Deze risico’s zijn kleiner geworden nu er sprake is van een onherroepelijk bestemmingsplan. In een doorlopen Tenderprocedure zijn alle kavels van Medel verkocht. Alle zich nu nog mogelijk voordoende risico’s zijn verwerkt in de grondexploitatie 2024 en kunnen daar ruimschoots worden afgedekt. Zodoende is geen aanvullend risico opgenomen.

10. Waterbedrijf Vitens N.V.

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   Als aandeelhouder
Vestigingsplaats:   Zwolle

Financieel belang:   

Overal in ons land werden drinkwaterbedrijven opgezet; uiteindelijk telde Nederland er zo’n 220. In de jaren daarna fuseerden steeds meer drinkwaterbedrijven tot de huidige tien, waarvan Waterbedrijf Vitens N.V. er één is. Vitens bestaat in haar huidige vorm sinds 2006 en richt zich op het maken van drinkwater.
De gemeente Neder-Betuwe bezit 16.023 (0,277%) gewone aandelen van € 1 (nominale waarde)

Risico's en weerstandscapaciteit
Niet van toepassing

11   N.V. Bank Nederlandse Gemeenten

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   Als aandeelhouder
Vestigingsplaats:   Den Haag

Financieel belang:

Neder-Betuwe heeft zeggenschap in de BNG via het stemrecht van 18.246 aandelen van € 2,50 (nominale waarde) . Dit aandelenbezit heeft een duurzaam karakter.
2017   dividenduitkering 141 miljoen   € 2,53 per aandeel totaal ontvangen € 46.162.
2018   dividenduitkering 159 miljoen   € 2,85 per aandeel totaal ontvangen € 52.001.
2019   dividenduitkering  71 miljoen   € 1,27 per aandeel totaal ontvangen € 23.172.
2020   dividenduitkering 101 miljoen   € 1,81 per aandeel totaal ontvangen € 33.025.
2021   dividenduitkering 127 miljoen   € 2,28 per aandeel totaal ontvangen € 41.601.
2022   dividenduitkering 139 miljoen   € 2,50 per aandeel totaal ontvangen € 45.615.
2023   dividenduitkering 120 miljoen   € 2,16 per aandeel totaal ontvangen € 39.411.

Risico's en weerstandscapaciteit
Niet van toepassing.

12. Uitvoeringsorganisatie Breedbandnetwerk Rivierenland

Vertegenwoordiging gemeente Neder-Betuwe

Algemeen bestuur:   Een Collegelid
Vestigingsplaats:   Tiel

Financieel belang:

Voor de aanleg van een breedbandnetwerk is een langlopende financieringsovereenkomst afgesloten met een looptijd van 50 jaar. Aflossing vindt plaats vanaf het derde jaar (2022) en heeft een looptijd van 48 jaar. Het totale investeringsbudget is € 37.500.000. De zeven gemeenten die deelnemen in de UBR zijn voor hun aandeel aansprakelijk als vermogenstekorten zouden ontstaan of de UBR niet in staat is om aan de aflossingsverplichtingen van de lening te voldoen.

Risico's en weerstandscapaciteit
Voor de aanleg van een breedbandnetwerk is een langlopende financieringsovereenkomst afgesloten met een looptijd van 50 jaar. Aflossing vindt plaats vanaf het derde jaar (2022) en heeft een looptijd van 48 jaar. Het totale investeringsbudget is € 37.500.000. Hiervoor is een langlopende lening aangegaan bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). De zeven deelnemende gemeenten aan GR UBR zijn voor hun aandeel garant als vermogenstekorten zouden ontstaan of als GR UBR niet in staat is om aan de aflossingsverplichtingen van de lening te voldoen. Het aandeel waar Neder-Betuwe garant voor staat bedraagt een percentage van 19,05% (4/21). Dit is een bedrag van € 7.143.000.

Voor 2025 verwacht de GR UBR niet dat er tekorten ontstaan. De financiële risico's zijn beperkt en er is voorzichtigheid betracht bij de financiële doorrekeningen van de exploitatie. De UBR genereert voldoende inkomsten uit de exploitatie van het breedbandnetwerk om de kosten te dekken. Dit gebeurd via de verhuur van glasvezelparen.

Met de ramingen zoals opgenomen in de begroting 2025 is zichtbaar gemaakt dat de UBR kapitaal en vermogen opbouwt en aan alle betalingsverplichtingen kan voldoen. Op de langere termijn (na 2026) groeit het eigen vermogen en neemt het saldo liquide middelen verder toe als gevolg van oplopende exploitatie-overschotten. Het is daarom niet te verwachten dat de deelnemende gemeenten vanuit hun eigenaarschap of garantiestelling voor de lening financiële nadelen zullen ondervinden. Na 2026 lopen de positieve resultaten op, omdat de geactiveerde voorbereidingskosten dan volledig zijn afgeschreven en niet meer op de exploitatie drukken.