Ambities
5.1 Inwoners zijn zoveel mogelijk zelfredzaam en kunnen deelnemen aan de samenleving
5.1 Inwoners zijn zoveel mogelijk zelfredzaam en kunnen deelnemen aan de samenleving |
---|
Wat willen we bereiken? | Wat gaan we daarvoor doen? | Wanneer speelt het? |
---|---|---|
5.1.1 | 5.1.1.1 | continu |
5.1.1.2 | continu | |
5.1.1.3 | continu | |
5.1.1.4 | continu | |
5.1.2 | 5.1.2.1 | continu |
5.1.2.2 | 2025 e.v. | |
5.1.2.3 | continu | |
5.1.2.4 | continu | |
5.1.3 | 5.1.3.1 | continu |
5.1.3.2 | continu | |
5.1.3.3 | continu | |
5.1.3.4 | continu | |
5.1.3.5 | continu | |
5.1.4 | 5.1.4.1 | 2024 e.v. |
Activiteiten 2025
Voor het bereiken van bovenstaande ambitie gaan we het volgende doen in 2025.
5.1.1 Inwoners met een hulpvraag ontvangen passende ondersteuning
5.1.1.1 We bieden een helpende hand bij het formuleren van een hulpvraag, door onder andere onafhankelijke cliëntondersteuning, het welzijnswerk en de Kernpunten
De huidige contracten voor cliëntondersteuning lopen eind 2025 af. Daarom kopen we deze dienst in 2025 opnieuw in om de ondersteuning te borgen voor de inwoners. Daarbij zetten we in op het verder verbeteren van de kwaliteit van de onafhankelijke cliëntondersteuning.
5.1.1.2 Wij borgen de kwaliteit en beschikbaarheid van ondersteuning
Monitoring draagt bij aan het krijgen van meer grip op de kwaliteit, beschikbaarheid en kosten van de Wmo en Jeugdwet. In 2024 heeft monitoring een grotere rol gekregen binnen het sociaal domein. Er is een nieuw dashboard geïmplementeerd en we zijn aan de slag gegaan met periodieke rapportages. In 2025 gaan we verder op de ingeslagen weg. Het dashboard wordt ingezet om trends en ontwikkelingen te monitoren.
In 2023 en 2024 zagen we met name bij de uitvoering van de Jeugdwet een stijging in de kosten. Dit leidt tot overschrijdingen op het budget die met name hun oorsprong hebben in prijsstijgingen en inzet van intensieve jeugdhulptrajecten. Voor zover uit de trendanalyse blijkt dat er sprake is van een structurele lastenuitzetting zal de meerjarenbegroting via de tweede bestuursrapportage 2024 worden aangepast.
We zetten tevens in op doorontwikkeling van de cliëntervaringsonderzoeken. De inzichten uit het dashboard en de cliëntervaringsonderzoeken worden vervolgens ingezet ter verbetering van de ondersteuning aan onze inwoners.
In 2025 ronden we de aanbesteding huishoudelijke ondersteuning af. Daarmee borgen we de voortzetting van deze voorziening. Per 1 april 2025 gaan de nieuwe contracten in.
5.1.1.3 We zorgen dat inwoners keuzevrijheid hebben zodat de geboden hulp aansluit bij hun levensovertuiging en identiteit
Zowel bij de inkoop van voorliggende voorzieningen als bij geïndiceerde ondersteuning blijven we continu kijken naar de wensen en behoeften van onze inwoners. Dit resulteert in een divers ondersteuningsaanbod. Bij de recente aanbesteding van schoolmaatschappelijk werk is er gekozen voor het contracteren van zowel identiteitsgebonden als niet-identiteitsgebonden ondersteuning. De nieuwe contracten gaan in januari 2025 in. Ook binnen het gecontracteerde aanbod van voorzieningen voor Wmo en Jeugd zijn meerdere identiteitsgebonden zorgaanbieders actief.
5.1.1.4 We ondersteunen vormen van informele zorg en blijven hiervoor in gesprek met onze (lokale) partners
We merken dat er bij inwoners behoefte is aan ondersteuning vanuit het lokale netwerk. Dit is bijvoorbeeld te zien aan de hoeveelheid aanvragen voor initiatieven zoals Buurtgezinnen of de activiteiten van Humanitas. Ook de ondersteuningsvragen bij eenzaamheid en mantelzorg nemen toe. We werken continu samen met onze partners om op deze vragen te kunnen inspelen.
Met de methode Welzijn op Recept kunnen huisartsen patiënten met milde psychosociale klachten doorverwijzen naar een welzijnscoach. Hierbij begeleidt de welzijnscoach de patiënt naar het lokale welzijnsaanbod. Deze interventie stimuleert deelname aan (collectieve) welzijnsactiviteiten en het leidt ertoe dat huisartsen minder vaak een medisch recept hoeven uit te schrijven. We streven er naar om in 2025 te starten met de uitvoering. Om Welzijn op Recept op te zetten hebben we vanuit de Brede SPUK regeling rijksmiddelen ontvangen.
5.1.2 Inwoners zijn zoveel mogelijk financieel zelfredzaam
5.1.2.1 We bieden ondersteuning aan inwoners met een afstand tot de arbeidsmarkt bij het vinden en behouden van passend werk
Mensen met een bijstandsuitkering worden zoveel als mogelijk naar betaald werk begeleid. Als dit een stap te ver is, worden zij ondersteund bij sociale activering. Voor mensen met een arbeidsbeperking wordt werk met ondersteuning gezocht. Dit kan zijn loonkostensubsidie aan de werkgever en/of coaching op de werkvloer. Streven is dat dit aantal "garantiebanen" in 2025 en 2026 minimaal op peil blijft en bij voorkeur toeneemt. Voor uitstroomleerlingen op het Praktijkonderwijs en Voortgezet Speciaal onderwijs wordt naar een passend vervolg op hun schoolcarrière gezocht. Dit kan ook passend werk met ondersteuning zijn.
5.1.2.2 We organiseren een toekomstbestendige uitvoering van de Participatiewet en Schulpverlening
In 2025 werken we aan de implementatie van het scenario waarbij uitvoering van de Participatiewet wordt ondergebracht bij Werkzaak Rivierenland vanaf 2026. De uitvoering van Schuldhulpverlening wordt dan in eigen beheer uitgevoerd, in samenhang met de bestaande taken vroegsignalering betalingsachterstanden en minimabeleid. In het verband van de arbeidsmarktregio wordt in 2025 de komst van een regionaal werkcentrum voorbereid. Daar waar eerder de dienstverlening aan werkgevers al is samengevoegd in een regionaal Werkgeversservicepunt, zal vanaf 2026 ook dienstverlening aan werkzoekenden hierin regionaal worden opgepakt. Hiermee zijn in coronatijd positieve ervaringen opgedaan, waarna het Rijk besloten heeft dit structureel vorm te geven. Financiering hiervan loopt via centrumgemeente Tiel.
5.1.2.3 We geven uitvoering aan maatregelen ter bestrijding van armoede en koopkrachtverlies
We monitoren het gebruik van minimaregelingen. Waar nodig nemen we belemmeringen weg voor inwoners om hiervan gebruik te maken. Bijvoorbeeld door extra communicatie in te zetten en tijdens een aanvraagprocedure de inwoner te wijzen op andere minimaregelingen.
5.1.2.4 Problematische schulden worden waar mogelijk voorkomen door vroegtijdig signaleren en een breed ondersteuningsaanbod
Signalen van betalingsachterstanden worden door vaste lastenpartners aan de gemeente gemeld. De gemeente pakt deze signalen op en doet altijd een (vrijblijvend) hulpaanbod. Dit kan bestaan uit informatie, hulp bij administratie of doorverwijzing naar schuldhulpverlening. Dit alles om te voorkomen dat betalingsachterstanden leiden tot problematische schulden.
5.1.3 Iedereen kan deelnemen aan de samenleving
5.1.3.1 We zetten ons in voor een dementievriendelijk Neder-Betuwe
We zetten de uitvoering van het plan van aanpak Dementievriendelijk Neder-Betuwe in 2025 voort. In 2025 wordt ingezet op het vergroten van de kennis over dementie in de samenleving. Daarnaast vinden we het belangrijk dat er voldoende mogelijkheden zijn waarbij inwoners met dementie (sociaal) actief kunnen blijven en mantelzorgers tijdig voldoende informatie en ondersteuning krijgen.
5.1.3.2 We dragen bij aan het voorkomen en verminderen van eenzaamheid onder inwoners
Met welzijnspartners, vrijwilligers en inwoners werken we aan een activiteiten- en ondersteuningsaanbod om eenzaamheid onder inwoners te bestrijden. We doen dit onder de vlag van Samen is Leuker. Samen is Leuker versterkt de mentale gezondheid van inwoners, door sociaal isolement tegen te gaan. Met de start met de methode Welzijn op Recept (zie 5.1.1.4) wordt ook een bijdrage geleverd aan het tegengaan van eenzaamheid bij inwoners met psychosociale klachten.
5.1.3.3 We bieden goede ondersteuning op het gebied van o.a. huisvesting, taal, scholing, werk en ontmoeting aan nieuwkomers conform de Wet Inburgering
Gemeenten zijn gehouden aan het huisvesten van nieuwkomers met een verblijfsvergunning (statushouders). Statushouders worden in het eerste jaar na hun verhuizing ondersteund door Welzijn Rivierstroom. De eerste periode is deze begeleiding vooral gericht op de praktische zaken die horen bij de huisvesting. Daarna worden statushouders begeleid om te leren hoe onze (lokale) samenleving werkt. Als statushouders inburgeringsplichtig zijn, begeleidt een inburgeringsconsulent vanuit de GR Regio Rivierenland hen bij het vinden en volgen van een passend taaltraject. Deze taaltrajecten worden aangeboden door ROC Rivor. In 2025 bestaat de nieuwe Wet inburgering drie jaar. Op basis van de ervaringen in de afgelopen jaren, worden vanaf 2025 de afspraken met onze uitvoeringspartners geëvalueerd en (waar nodig) aangepast.
5.1.3.4 We zorgen ervoor dat iedereen, van oud tot jong, ongeacht geloofsachtergrond, geaardheid, afkomst, beperkingen en met welke idealen dan ook kan deelnemen aan onze samenleving
In de Nota sociaal domein is opgenomen dat we gaan werken aan een inclusie agenda. We onderzoeken hoe we hier uitvoering aan kunnen geven.
5.1.3.5 We zorgen voor een passend woningaanbod in de wijk voor kwetsbare inwoners
In 2025 maken we een start met het uitvoeren van de woonzorgvisie, waarin de woonopgave voor diverse groepen kwetsbare inwoners in kaart is gebracht.
5.1.4 Voldoende opvangplekken voor asielzoekers conform opgave Spreidingswet
5.1.4.1 We realiseren voldoende opvangplekken voor asielzoekers en zoeken daarbij zoveel mogelijk de samenwerking met gemeenten in Regio Rivierenland
In de tweede helft van 2024 ronden we het locatie-onderzoek voor mogelijke asiellocaties af en eind 2024 maakt de gemeenteraad een keuze voor een asiellocatie waar 150 asielzoekers opgevangen kunnen worden. In 2025 starten de voorbereidingen zoals ruimtelijke procedures en bouwwerkzaamheden. De Spreidingswet verplicht gemeenten per 1 juli 2025 opvangplekken beschikbaar te hebben. Het streven is er op gericht om 1 juli te halen. De vraag is of dit realistisch is.
Landelijke ontwikkelingen ten aanzien van de Spreidingswet en het Kabinetsvoornemen deze mogelijk in te trekken, volgen we op de voet.
Ontwikkelingen voor 2025
Niet van toepassing
5.2 Inwoners van Neder-Betuwe leven gezond en zijn vitaal
5.2 Inwoners van Neder-Betuwe leven gezond en zijn vitaal |
---|
Wat willen we bereiken? | Wat gaan we daarvoor doen? | Wanneer speelt het? |
---|---|---|
5.2.1 | 5.2.1.1 | continu |
5.2.1.2 | continu | |
5.2.1.3 | 2024 e.v. | |
5.2.2 | 5.2.2.1 | 2024-2026 |
5.2.3 | 5.2.3.1 | continu |
5.2.3.2 | continu | |
5.2.3.3 | continu | |
5.2.3.4 | 2024-2026 | |
5.2.3.5 | continu | |
5.2.4 | 5.2.4.1 | 2024-2026 |
5.2.4.2 | continu |
Activiteiten 2025
Voor het bereiken van bovenstaande ambitie gaan we het volgende doen in 2025.
5.2.1 Er is toegenomen aandacht voor preventie op de gebieden gezond leven en vitaal
zijn
5.2.1.1 We zetten ons in voor een gezonde leefstijl voor jongeren en volwassenen
Onder het programma Gezond op eigen wijze bundelen we partners, initiatieven en campagnes om een gezonde leefstijl bij inwoners te stimuleren. In 2025 gaan we Gezond op eigen wijze verstevigen en versterken, door naamsbekendheid te vergroten en meer partners te binden en activeren. Het nieuwe team van buurtsportcoaches (zie 6.2.1.3 Verbreden inzet buurtsportcoaches) gaat als ambassadeur hiervan opereren. Zij hebben de opdracht om meer samenhang te creëren tussen bestaande thema's en programma's zoals valpreventie, mentale gezondheid, JOGG en Gezond op eigen wijze. Dit heeft tot doel een gezonde leefstijl te stimuleren en de ervaren gezondheid te verbeteren. De buurtsportcoaches stimuleren daartoe bewegen, sporten, gezonde voeding en mentale gezondheid in al onze kernen door verschillende activiteiten.
Op het gebied van valpreventie is daarbij een samenwerking tussen verschillende partners vanuit het zorgdomein en het sociaal domein van belang. Naast het organiseren van een goede samenwerking, zetten we in op het signaleren van valrisico's, het geven van voorlichting en het organiseren van specifieke valtrainingen. Hiervoor maken we gebruik van rijksmiddelen vanuit de Brede Spuk.
5.2.1.2 We zetten in op het versterken van de mentale gezondheid van onze inwoners
We ondersteunen in 2025 activiteiten en initiatieven om mentale gezondheid bespreekbaar te maken en te verbeteren. Denk hierbij aan welzijnsactiviteiten, de aanpak eenzaamheid en sport. Waar mogelijk doen we dit onder de vlag van Gezond op eigen wijze. In het bijzonder gaat aandacht uit naar jongeren, die we met de aanpak Opgroeien in een Kansrijke Omgeving weerbaarder en veerkrachtiger willen maken.
5.2.1.3 We zetten in op het vroegtijdig signaleren van (verborgen) problemen bij ouderen en bieden preventieve ondersteuning
In 2023 zijn we gestart met preventieve huisbezoeken bij ouderen door vrijwilligers van Welzijn Rivierstroom. In 2025 gaan we verder met dit project. We willen hiermee mogelijke hulp- of leefvragen bij ouderen tijdig te signaleren door met de ouderen zelf in gesprek te gaan en waar mogelijk op te lossen door inzet van een preventieve voorziening.
5.2.2 Het middelengebruik onder (jonge) inwoners neemt af
5.2.2.1 We werken de aanpak 'Opgroeien in een Kansrijke Omgeving' (OKO) - voorheen IJslands Preventiemodel - nader uit en implementeren deze
In 2024 zijn we gestart met de aanpak Opgroeien in een Kansrijke Omgeving om alcohol- en middelengebruik bij jongeren tegen te gaan. In 2025 bespreken we de uitkomsten van de monitor (najaar 2024) met alle betrokken partners. Op basis hiervan zullen activiteiten worden opgezet en/of versterkt om positieve omgevingsfactoren te creëren in de vier domeinen rondom jongeren: gezin, leeftijdsgenoten, school en vrije tijd.
5.2.3 Jeugdigen groeien op in een stabiele en veilige (thuis)omgeving
5.2.3.1 We zetten in op het versterken van relaties en het bieden van tijdige ondersteuning bij scheidingen
In 2025 geven we verdere invulling aan het relatieloket: we bieden op laagdrempelige wijze toegang aan ouders voor het stellen van vragen over opvoeden en relaties en indien nodig tijdige en passende ondersteuning om relatieproblematiek en (complexe) scheidingen te voorkomen. Hiervoor zetten we verder in op de samenwerking met verschillende maatschappelijke partners zoals scholen en kerken. Daarnaast besteden we aandacht aan het verbeteren van (de vindbaarheid van) het aanbod dat bijdraagt aan het versterken van de veerkracht van gezinnen. Dit alles om escalatie na een (complexe) scheiding en de onnodige inzet van jeugdhulp te voorkomen.
5.2.3.2 We zetten in op kwalitatief goede jeugdbescherming en hoog specialistische jeugdzorg
Op (boven)regionaal niveau worden er continu stappen gezet om de jeugdbescherming en hoogspecialistische jeugdzorg te verbeteren. Zo wordt in 2024 het bovenregionale inkooptraject voor de Essentiële Functies afgerond zodat de meest kwetsbare kinderen met een complexe hulpvraag per 2025 beter passende zorg kunnen ontvangen. Daarnaast wordt eind 2024 bepaald of de pilots driemilieusvoorzieningen per 2025 structureel doorgang vinden. Met deze pilots werken we sinds 2021 aan de ambitie om meer kleinschalige en gezinsgerichte woonvormen te realiseren. Tot slot wordt in het kader van het Toekomstscenario Kind- en Gezinsbescherming een Regionaal Veiligheidsteam gerealiseerd om de bescherming en hulp aan huishoudens en gezinnen die dit nodig hebben beter te organiseren.
5.2.3.3 We voeren de jeugdzorg zo effectief en efficiënt mogelijk uit, samen met relevante partners
Om de jeugdzorg zo effectief en efficiënt mogelijk te kunnen uitvoeren, is een nauwe samenwerking tussen de acht regiogemeenten cruciaal. In 2025 is er daarom aandacht voor de uitvoering van de regiovisie die in 2024 is vastgesteld. De regiovisie is een breed gedragen visie binnen regio Rivierenland, waarin ambities vastgelegd zijn rondom (regionale) samenwerking voor goede en betaalbare jeugdhulp. In de uitvoering van de regiovisie worden tevens de opgaven vanuit de Hervormingsagenda Jeugd meegenomen. Daarnaast blijven we trends en ontwikkelingen op het gebied van de regionaal ingekochte jeugdhulp monitoren.
Tot slot zetten we in op het mogelijk maken van nieuwe initiatieven binnen het zorglandschap. Een voorbeeld hiervan is de pilot eetstoornissen waarin gemeenten en zorgaanbieders samen kijken hoe we escalatie bij eetstoornissenproblematiek onder jeugdigen kunnen verminderen.
5.2.3.4 We zetten in op een duurzame aanpak van jeugdoverlast
Begin 2024 is er een convenant Jeugdgroepenaanpak ondertekend met als doel om de samenwerking tussen de betrokken partijen (Gemeente Neder-Betuwe, politie, Openbaar Ministerie en Jongerenwerk) te verstevigen en te continueren. Voor 2025 is het doel om de jeugdgroepenaanpak voort te zetten en daarnaast in te zetten op preventieve activiteiten voor jongeren in de leeftijd van 10-23 jaar met als doel het voorkomen van overlast en het bieden van gewenste alternatieven wat betreft vrijetijdsbesteding, onderling contact en het bieden van passende ondersteuning.
5.2.3.5 We zetten in op normaliseren en een stevige leefomgeving voor jeugdigen
Normaliseren en een stevige leefomgeving zijn de basis van ons jeugdbeleid waarop de laatste jaren flink geïnvesteerd is. Succesvolle initiatieven, zoals de Eerst Hulp Bij Opgroeien (EHBO) opvoedavonden, de uitbreiding van het schoolmaatschappelijk werk, de inzet van de POH-Jeugd en Buurtgezinnen, worden in 2025 voortgezet. In 2025 werken we daarnaast aan een laagdrempelige toegang voor opvoed- en opgroeivragen, zodat opvoeders snel weer op eigen kracht verder kunnen. Dit doen we o.a. door middel van de pilot jeugd 0-4 (zie ook 6.1.3.2.). Daarnaast willen we nog beter samenwerken met onder andere verenigingen en kerken, zodat we samen bijdragen aan het veilig en prettig opgroeien van jeugdigen.Ook onderzoeken we in 2025 de mogelijkheden voor kinderopvang plus en bso plus. Dit zorgt ervoor dat meer kinderen met een ondersteuningsbehoefte in de eigen leefomgeving terecht kunnen op opvangvoorzieningen.
5.2.4 Kinderen maken een goede start in het leven en hebben daarin gelijke kansen
5.2.4.1 We creëren een stevige basis tijdens de eerste 1000 dagen van een kind
We blijven in 2025 samen met onze lokale partners in het medische en sociale domein inzetten op goede samenwerking en het bieden van passende ondersteuning aan jonge, kwetsbare gezinnen in onze gemeente. We bouwen daarbij voort op de reeds ingezette initiatieven zoals de lokale coalitie Kansrijke Start, de netwerkbijeenkomsten, moedergroepen en prenatale huisbezoeken. Daarnaast gaan we in 2025 samen met onze partners aan de slag met nieuwe initiatieven zoals het Babystartpakket, de pilot jeugd 0-4, en voorlichtingsbijeenkomsten over opgroeien en opvoeden voor ouders van peuters.
5.2.4.2 We blijven inzetten op de versterking tussen zorg en onderwijs
In 2025 zetten we bestaande succesvolle initiatieven voort zoals de ondersteuningsteams (ot's) op de scholen, de uitbreiding van het schoolmaatschappelijk werk, de schoolcontactpersonen en de weerbaarheidstrainingen op scholen. Daarnaast krijgt de succesvolle pilot 'Jeugdhulp op school' op een aantal scholen vervolg in de vorm van extra schoolmaatschappelijk werk en inzet van een orthopedagoog. Ook blijven we investeren in de samenwerking tussen Kernpunt, het onderwijs, leerplicht en het regionaal meld- en coördinatiepunt voortijdig schoolverlaten om het aantal voortijdig schoolverlaters terug te dringen. Daarnaast gaan we in 2025 aan de slag met een kwaliteitsslag van het schoolmaatschappelijk werk en het verstevigen van de samenwerking op het gebied van ondersteuning en zorg op alle schoollocaties.
Ontwikkelingen voor 2025
Niet van toepassing